Terug
Gepubliceerd op 29/05/2024

2024_GR_00121 - Kerkenbeleidsplan - Langetermijnvisie op de Hasseltse parochiekerken - Goedkeuren

gemeenteraad
di 28/05/2024 - 20:05 Raadzaal
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Guido Fissette, voorzitter; Steven Vandeput, burgemeester; Marc Schepers, schepen; Dymfna Meynen, schepen; Habib El Ouakili, schepen; Laurence Libert, schepen; Rik Dehollogne, schepen; Nele Kelchtermans, schepen; Frank Dewael, schepen; Derya Erdogan, schepen; Michel Froidmont, gemeenteraadslid; Brigitte Smets, gemeenteraadslid; Karolien Mondelaers, gemeenteraadslid; Tom Vandeput, gemeenteraadslid; Kevin Schouterden, gemeenteraadslid; Pieter Cuppens, gemeenteraadslid; Joske Dexters, gemeenteraadslid; Bert Lambrechts, gemeenteraadslid; Frank Troosters, gemeenteraadslid; Joost Venken, gemeenteraadslid; Kim De Witte, gemeenteraadslid; Silvie Nickmans, gemeenteraadslid; Stefan Hendrickx, gemeenteraadslid; Anne Caelen, gemeenteraadslid; Inge Hendrikx, gemeenteraadslid; Tom Cox, gemeenteraadslid; Raf Martens, gemeenteraadslid; Bart Moors, gemeenteraadslid; Koen Ooms, gemeenteraadslid; Dietrich Vandereyken, gemeenteraadslid; Carlo Gysens, gemeenteraadslid; Maryam Jamshid, gemeenteraadslid; Philip Dehollogne, gemeenteraadslid; Dirk Sweron, gemeenteraadslid; Marc Roppe, gemeenteraadslid; Peter Briers, gemeenteraadslid; Sameer Srivastva, gemeenteraadslid; Dirk Thoelen, gemeenteraadslid; Mark Leppens, gemeenteraadslid; Koen Deconinck, algemeen directeur

Afwezig

Gerald Corthouts, gemeenteraadslid; Hubert Lenssen, gemeenteraadslid; Peter Vanaken, adjunct-algemeendirecteur

Secretaris

Koen Deconinck, algemeen directeur

Voorzitter

Guido Fissette, voorzitter

Stemming op het agendapunt

2024_GR_00121 - Kerkenbeleidsplan - Langetermijnvisie op de Hasseltse parochiekerken - Goedkeuren

Aanwezig

Guido Fissette, Steven Vandeput, Marc Schepers, Dymfna Meynen, Habib El Ouakili, Laurence Libert, Rik Dehollogne, Nele Kelchtermans, Frank Dewael, Derya Erdogan, Michel Froidmont, Brigitte Smets, Karolien Mondelaers, Tom Vandeput, Kevin Schouterden, Pieter Cuppens, Joske Dexters, Bert Lambrechts, Frank Troosters, Joost Venken, Kim De Witte, Silvie Nickmans, Stefan Hendrickx, Anne Caelen, Inge Hendrikx, Tom Cox, Raf Martens, Bart Moors, Koen Ooms, Dietrich Vandereyken, Carlo Gysens, Maryam Jamshid, Philip Dehollogne, Dirk Sweron, Marc Roppe, Peter Briers, Sameer Srivastva, Dirk Thoelen, Mark Leppens, Koen Deconinck
Stemmen voor 26
Bert Lambrechts, Brigitte Smets, Carlo Gysens, Derya Erdogan, Habib El Ouakili, Joske Dexters, Joost Venken, Kevin Schouterden, Laurence Libert, Michel Froidmont, Rik Dehollogne, Steven Vandeput, Silvie Nickmans, Dymfna Meynen, Anne Caelen, Marc Schepers, Raf Martens, Nele Kelchtermans, Frank Dewael, Bart Moors, Philip Dehollogne, Dirk Sweron, Peter Briers, Marc Roppe, Mark Leppens, Guido Fissette
Stemmen tegen 0
Onthoudingen 11
Frank Troosters, Karolien Mondelaers, Pieter Cuppens, Stefan Hendrickx, Maryam Jamshid, Tom Cox, Koen Ooms, Kim De Witte, Dietrich Vandereyken, Sameer Srivastva, Dirk Thoelen
Blanco stemmen 2
Tom Vandeput, Inge Hendrikx
Ongeldige stemmen 0
2024_GR_00121 - Kerkenbeleidsplan - Langetermijnvisie op de Hasseltse parochiekerken - Goedkeuren 2024_GR_00121 - Kerkenbeleidsplan - Langetermijnvisie op de Hasseltse parochiekerken - Goedkeuren

Motivering

Aanleiding en context

Een kerkenbeleidsplan is een schriftelijk document dat de langetermijnvisie voor alle parochiekerken op het grondgebied van een gemeente bevat. Het moet ondertekend zijn door het gemeentebestuur en de bisschop.

Een goedgekeurd plan is vereist indien een gemeente een erfgoedpremie wil bekomen van het agentschap Onroerend Erfgoed voor werken aan een beschermde parochiekerk. Aangezien het vorige kerkenbeleidsplan dateert van 2017 kreeg dit een grondige update, waaronder enkele bijkomende kerken die de status “herbestemmen” krijgen. 

Na goedkeuring van het college van burgemeester en schepenen wordt dit kerkenbeleidsplan voorgelegd aan de bisschop, die op zijn beurt goedkeuring dient te geven. Nadien zal het kerkenbeleidsplan voorgelegd worden aan de gemeenteraad. 

Argumentatie

Hasselt telt negentien parochiekerken. De “Paterkeskerk” in de Minderbroederstraat is een kloosterkerk die openstaat voor publieke erediensten maar is geen parochiekerk en valt dus niet onder het kerkenbeleidsplan. 

De kathedraal en de Virga Jessebasiliek vormen samen de Sint-Quintinusparochie. De basiliek is een annexe van de kathedrale parochie. De specifiek kathedrale functie, als zetel van de bisschop, wordt beheerd door een kathedrale kerkfabriek.

Er is één federatie in Hasselt en één centraal kerkbestuur. 

Dit kerkenbeleidsplan omvat volgende gebouwen voor de rooms-katholieke eredienst op het grondgebied van de stad Hasselt:

  • GODSHEIDE, O.-L.-Vr.-Bezoeking, Kiezelstraat 171, 3500 Hasselt
  • HASSELT, Heilig Hart, Heilig Hartplein 1, 3500 Hasselt
  • HASSELT, O.-L.-Vrouw van Banneux, Hazelarenlaan z/n, 3500 Hasselt
  • HASSELT, Sint-Catharina, Katharinaplein z/n, 3500 Hasselt
  • HASSELT, Sint-Martinus, Sint-Martinusplein 3, 3500 Hasselt
  • HASSELT, Sint-Quintinus, Vismarkt z/n, 3500 Hasselt
  • HASSELT, Virga-Jessebasiliek, Kapelstraat 18, 3500 Hasselt
  • KERMT, O.-L.-Vrouw Tenhemelopneming, Diestersteenweg 210, 3510 Kermt
  • KIEWIT, Sint-Lambertus, Kempische Steenweg 518 B, 3500 Hasselt
  • KURINGEN, Sint-Gertrudis, Joris van Oostenrijkstraat 74, 3511 Kuringen
  • KURINGEN-TUILT, Sint-Jozef, Sint-Jozefsplein z/n, 3511 Kuringen
  • RAPERTINGEN, Sint-Jozef, Luikersteenweg 336, 3500 Hasselt
  • RUNKST, Heilig Kruis, Kruisherenlaan 31, 3500 Hasselt
  • RUNKST, Sint-Christoffel, Veldstraat 61-62, 3500 Hasselt
  • SINT-LAMBRECHTS-HERK, Sint-Lambertus, Pastorijstraat 2, 3500 Hasselt
  • SPALBEEK, O.-L.-Vrouw Boodschap, Spalbeekstraat 24, 3510 Spalbeek
  • STEVOORT, Sint-Martinus, Sint-Maartenplein 1, 3512 Stevoort   
  • STOKROOIE, Sint-Amandus, Sint-Amandusstraat 4, 3511 Stokrooie
  • WIMMERTINGEN, Sint-Niklaas, Smetstraat 2, 3500 Hasselt


Voorliggend kerkenbeleidsplan werd opgemaakt in samenspraak met het CKB, de pastoraal verantwoordelijke (de deken) en een afvaardiging uit het bisdom Hasselt.

Het kerkenbeleidsplan voor de stad Hasselt omhelst een langetermijnvisie op de parochiekerken. Hierin worden principiële beslissingen genomen over de bestemming van deze kerken. Evoluties in het pastoraal landschap moeten uiteraard opgevolgd worden en zullen mee verrekend worden in de verdere uitwerking van deze langetermijnvisie. 

In dit kerkenbeleidsplan worden allereerst de betrokken kerkgebouwen ruimtelijk gesitueerd. Vervolgens volgt een bespreking van elke kerk afzonderlijk. Aan bod komen een beschrijving, een situering in de ruimtelijke omgeving en een beschrijving van het actueel gebruik en de actuele functie.

 

Binnen het kerkenbeleidsplan werden alle kerken ingedeeld in 3 categorieën:

  • Zondagskerken: hier wordt wekelijks op een gunstig en vast uur eucharistie gevierd. Er wordt ingezet op kwaliteit, eenheid wordt van binnenuit opgebouwd. De gelovige gemeenschap wordt hier verzameld en genodigd. Het is de plaats bij uitstek waar de verbondenheid van de geloofsgemeenschap kan worden ervaren. Deze zondagskerk is de oriëntatieplek voor liturgie en pastoraal van de initiatiesacramenten. De verzamelbeweging rond de zondagskerk bevordert een bundeling van krachten en voedt de vitaliteit rond catechese en evangelisatie en rond dienstbaarheid aan de wereld.
  • Parochiekerken: De parochiekerk is het huis van een plaatselijke geloofsgemeenschap die deel uitmaakt van de katholieke kerk. De parochiekerk staat ter beschikking van deze plaatselijke geloofsgemeenschap, op de eerste plaats voor gebed, bezinning, liturgie en sacramentele vieringen. De plaatselijke geloofsgemeenschap kan de parochiekerk ook gebruiken voor andere pastorale activiteiten, bijvoorbeeld op het terrein van de catechese of de diaconie. In de huidige situatie zullen naast deze zondagskerken in de parochiekerken van de pastorale eenheid in de mate van het mogelijke andere eucharistievieringen op zaterdag en/of zondag plaatsvinden, voor zover er voldoende gemeenschap aanwezig is en in verhouding tot het aantal beschikbare celebranten. Deze vieringen vinden plaats op een ander tijdstip dan in de zondagskerk.
  • Herbestemming: Wanneer een parochiekerk niet meer voor religieuze activiteiten in aanmerking komt, kan zij definitief aan de eredienst onttrokken worden en een nieuwe functie krijgen. Daarvoor moet de voorgeschreven kerkrechtelijke procedure gevolgd worden. Alleen de bisschop kan beslissen om een parochiekerk definitief aan de eredienst te onttrekken.  

 

Voor de kerken die volledig blijven voorbehouden voor de eredienst wordt wel ingezet op valorisatie. Onder valorisatie verstaan we initiatieven die, met respect voor het normale gebruik van de parochiekerk, de betekenis van het kerkgebouw in al zijn aspecten kunnen versterken en bevorderen (religieus en cultureel, historisch en kunsthistorisch, architecturaal en landschappelijk). We denken bijvoorbeeld aan een occasioneel en passend gebruik van het kerkgebouw voor kunsthistorische rondleidingen, concerten, voordrachten, conferenties of tijdelijke tentoonstellingen. 

 

De volgende kerken werden gekenmerkt als zondagskerk:

  • HASSELT, Sint-Quintinuskathedraal (bisschopskerk)
  • HASSELT, Virga Jessebasiliek (bedevaartskerk)
  • KIEWIT, Sint-Lambertus
  • KURINGEN, Sint-Gertrudis
  • KERMT, O.-L.-Vrouw Tenhemelopneming

  

De volgende kerken werden gekenmerkt als parochiekerk (met al dan niet medegebruik):

  • GODSHEIDE, O.-L.-V.-Bezoeking 
    1. Medegebruik door Servisch-Orthodoxe Kerk  
  • HASSELT, Sint-Catharina 
  • HASSELT, Sint-Martinus 
    1. Medegebruik door erkende Grieks-Orthodoxe kerk parochie
  • KURINGEN-TUILT, Sint-Jozef 
    1. In 2031 bestemming opnieuw te bekijken
  • RUNKST, Heilig Kruis
  • SINT-LAMBRECHTS-HERK, Sint-Lambertus  - Pastorale eenheid Virga Jesse
    1. In 2031 bestemming opnieuw te bekijken
  • STEVOORT, Sint-Martinus
  • WIMMERTINGEN, Sint-Niklaas - Pastorale eenheid Virga Jesse

  

Voor volgende kerken staat al vast dat zij als parochiekerk geen toekomst meer hebben. Er zullen herbestemmingstrajecten worden opgestart. Voor elke kerk zal er een tijdspad worden uitgezet, afhankelijk van de lokale context. 

 

  • HASSELT, O.-L.-Vrouw van Banneux
    1. Opstart procedure opheffing parochie en samenvoeging met parochie Sint-Lambertus Kiewit in najaar 2024
  • SPALBEEK, O.-L.-Vrouw Boodschap 
  • STOKROOIE, Sint-Amandus  
    1. Medegebruik Roemeens-Orthodoxe gemeenschap
    2. Herbestemming in 2031
    3. Opstart procedure opheffing parochie en samenvoeging met parochie O.L.V.-Tenhemelopneming Kermt in 2031
  • RAPERTINGEN, Sint-Jozef
    1. Herbestemming onderzoeken in 2031
  • RUNKST, Sint-Christoffel 
    1. Timing herbestemming hangt af van de restauratie van het dak van Heilig Kruis Runkst
  • HASSELT, Heilig Hart
    1. Liturgische vieringen tot einde 2024
    2. Procedure tot opheffing parochie en samenvoeging met parochie Sint-Quintinus werd opgestart.

Juridische grond

Het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017.

Het Decreet betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten van 7 mei 2004.

Het Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014.

Het Decreet houdende toekenning van subsidies voor gebouwen van de eredienst en gebouwen voor de openbare uitoefening van de niet-confessionele morele dienstverlening van 12 juli 2023.

Regelgeving bevoegdheid

Artikel 40-41 van het decreet lokaal bestuur
De gemeenteraad is bevoegd op basis van artikel 40-41 van het decreet lokaal bestuur

Besluit

De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad keurt het kerkenbeleidsplan Hasselt goed.