Sinds 2019 heeft Hasselt een erkenning als lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie. Voor de legislatuur 2020-2025 is deze erkenning opnieuw bevestigd en ontvangt Hasselt jaarlijks een subsidiebedrag van 19.635,66 euro, rechtstreeks te besteden aan vrijetijdsparticipatie voor mensen in armoede.
Hasselt koos ervoor om dit budget, aangevuld tot 36.000 euro (met reguliere, eigen middelen) te verdelen via het Fonds Vrijetijdsparticipatie. In het reglement van het Fonds zijn de bestedingsregels en de verdeling van het budget vastgelegd. Het beheer van het Fonds vrijetijdsparticipatie is toegewezen aan VZW Horizont.
Intussen heeft Hasselt sinds 12 februari 2021 ook de UiTPAS uitgerold, een voordeelkaart voor vrijetijdsbesteding in Hasselt. In het systeem van de UiTPAS is een luik voorzien voor de vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede met name de UiTPAS met kansentarief.
Met zowel het Fonds als de UiTPAS met kansentarief heeft Hasselt op dit moment twee systemen in voege die een financiële tegemoetkoming voorzien in het kader van vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede in Hasselt.
Het verschil tussen beide systemen zit voornamelijk op het solidaire principe en op de pre-financiering. Waar het Fonds voorziet in een financiële tegemoetkoming van 80%, voorziet de UiTPAS met kansentarief in een tussenkomst van 40% vanuit het lokaal bestuur en 40% vanuit de vrijetijdsaanbieder. De vrijetijdsaanbieder is dus mee solidair in de UiTPAS met kansentarief. De UiTPAS geeft onmiddellijk de korting op het moment van inschrijven waar het Fonds een pre-financiering vraagt van de persoon in armoede. Met het betaalbewijs en inschrijvingsbewijs kan daarna via Rap op Stap de terugbetaling van 80% in orde gebracht worden. Het hoeft niet gezegd dat voor sommige vrijetijdsactiviteiten of voor een groot gezin de financiële draaglast van de persoon in armoede zwaar onder druk komt te staan via de werking van het Fonds.
Het effect van twee concurrerende systemen is voelbaar op verschillende punten: (1) vrijetijdsaanbieders stappen niet in het systeem van de UiTPAS met de argumentatie dat de doelgroep toch de korting krijgt via het Fonds. (2) De medewerkers van Rap op Stap moeten voortdurend een dubbele check doen om te bepalen of de financiële tussenkomst moet gebeuren vanuit de UiTPAS of vanuit het Fonds. Omdat onze UiTPAS-werking nog steeds groeit, is het risico op foutieve toewijzingen niet onbestaande. (3) De medewerkers van Rap op Stap vinden het een uitdaging om aan een persoon in armoede uit te leggen waarom ze soms een onmiddellijke korting krijgen en in een andere situatie zelf financieel moeten pre-financieren om daarna terug te vorderen. (4) Het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie voor mensen in armoede wordt geïnformeerd over de stand van zaken van het Fonds vrijetijdsparticipatie en over de stand van zaken van de UiTPAS met kansentarief. (5) De UiTPAS met kansentarief genereert via het systeem automatisch veel meer informatie over de participatie van mensen in armoede, de verwerking van het Fonds gebeurt manueel.
Vanuit deze analyse is het voorstel om de werking van het Fonds vrijetijdsparticipatie en de bijbehorende samenwerkingsovereenkomst met VZW Horizont op te heffen op datum van 31 december 2023. Vanaf 1 januari 2024 heeft Hasselt dan enkel de UiTPAS met kansentarief als systeem om tussen te komen in de vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede.
Concreet betekent dit:
(1) de middelen die op dit moment voorzien zijn voor het Fonds vrijetijdsparticipatie worden overgeheveld naar de budgetten voorzien voor de terugbetalingen in het kader van de UiTPAS met kansentarief.
(2) de verantwoording naar Vlaanderen gebeurt met de cijfers beschikbaar vanuit de databank UiTPAS. We lopen daar geen risico om subsidies te verliezen omdat de middelen nog steeds ingezet worden voor de vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede.
(3) het vrijetijdsaanbod voor mensen in armoede met een financieel voordeel verkleint. Op dit moment zijn nog niet alle vrijetijdsaanbieders partner in de UiTPAS. Er dient dus sterk ingezet te worden in de komende periode op maximale participatie van vrijetijdsaanbieders in de UiTPAS. Er zijn hier al heel wat inspanningen rond gebeurd, maar dit blijkt niet evident te zijn.
(4) Uiterlijk einde september 2023 dient de opzeg aan VZW Horizont via aangetekend schrijven te gebeuren.
(5) Met de budgetten voorzien in het Fonds werd in 2022 en 2023 ingezet op een mobiel loket vrijetijdsparticipatie en een inloopmoment vrije tijd in het Huis van het Kind. Beide werkingen kunnen opnieuw gegund worden met een gedeelte van het budget dat verschuift naar de begroting van de UiTPAS, mits positieve evaluatie en beleidsbeslissing.
Het decreet houdende flankerende en stimulerende maatregelen ter bevordering van de participatie in cultuur, jeugdwerk en sport van 18 januari 2008.
Het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017, meer bepaald artikels 326 tot en met 338 betreffende het bestuurlijk toezicht.
De wet van 29 juli 1991 betreffende de uitdrukkelijke motiveringsplicht van bestuurshandelingen en latere wijzigingen.
Het bestuursdecreet van 7 december 2018, titel II, hfdst 3.
Beleidsbudget, PA5465 Lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie voor mensen in armoede
Exploitatiebudget uitgaven: 40.000 euro, voorzien op MJP002455, ARK 61323000
Exploitatie ontvangsten: 19.635,66 voorzien op MJP002456, ARK 74061000
Na afschaffing Fonds zullen de uitgaven voorzien worden op MJP004682, ARK 61351000
De gemeenteraad keurt de opheffing van het fonds vrijetijdsparticipatie 2020-2025 met ingang van 1 januari 2024 goed.
De gemeenteraad keurt de beëindiging van de samenwerkingsovereenkomst met VZW Horizont in het kader van het Fonds Vrijetijdsparticipatie op datum van 31 december 2023 goed.
De gemeenteraad keurt de overheveling van de budgetten voorzien voor het Fonds naar de budgetten voorzien voor de UiTPAS goed.