Onderwerp: Opstart van een werkgroep rond ‘Generatie Rookvrij’ om te onderzoeken in welke mate er een draagvlak is bij (stedelijke) sportclubs, speelpleinen en andere kindvriendelijke plaatsen, om te komen tot een traject dat hen uitnodigt te reflecteren over rookgedrag en mee het charter “Generatie Rookvrij” te onderschrijven. (https://www.generatierookvrij.be/)
De bedoeling is via sensibilisering en denormalisering van rookgedrag, in overleg met de betrokkenen en zonder het van bovenaf op te leggen, te komen tot rookvrije- of minstens rookarme sportomgevingen, speeltuinen en andere kindvriendelijke locaties. Hasselt kan zich als eerste hoofdstad van Vlaanderen op de “gezondheidskaart” zetten, door in te stappen in dit project.
Toelichting: In het Bestuursakkoord 2019 – 2024 wordt meerdere keren verwezen naar Hasselt als topsportstad en de ambitie om zich te positioneren als dé topsportstad van Limburg. Gezondheid is een belangrijk thema en onder het motto van een gezonde geest in een gezond lichaam, is een engagement om te komen tot rookvrije of op z’n minst rookarme sportsites zeer verdedigbaar. Een echt engagement voor de titel topsportstad impliceert om eens na te denken over een instap in het project “Generatie rookvrij”. (https://www.generatierookvrij.be/)
Het is een initiatief gelanceerd door Kom op tegen Kanker en Stichting tegen Kanker waarvan de uitwerking gebeurt in samenwerking met het Vlaams Instituut Gezond Leven, de Gezinsbond, de VRGT … enz.
De bedoeling bestaat eruit om een brede beweging op te starten met mensen en organisaties die ijveren voor een samenleving waar kinderen en jongeren beschermd worden tegen de verleiding om te beginnen met roken en zelfs, zeer ambitieus te komen tot een rookvrije generatie.
Speel-en sportterreinen zijn een omgeving waar dikwijls kinderen aanwezig zijn.
Ze kunnen een sterke voorbeeldrol vervullen, net omdat ze kindvriendelijke plaatsen zijn.
Engageren voor 'Generatie Rookvrij' betekent gaan voor rookvrije speeltuinen en sportterreinen. Voor alle duidelijkheid: het gaat niet over een verzoek dat afgedwongen wordt van bovenaf, maar om een initiatief vanuit de stad om samen met de sportclubs, speeltuinen… te bekijken in welke mate rookgedrag kan en wil aangepakt worden. Er zijn zeker al sportclubs die op deze lijn zitten, maar die door gebrek aan ondersteuning hier nog geen werk van maken. De stad kan in deze dan ook een belangrijke rol spelen dmv “Generatie rookvrij”.
Het is alom geweten dat kinderen en jongeren zich spiegelen aan hun voorbeelden en gedrag kopiëren. Als kinderen of jongeren (jong)volwassenen zien roken, dan wekt dit de indruk dat roken een normaal en aangenaam onderdeel van het leven is, in plaats van een dodelijke verslaving. Zien roken, doet roken. Maatschappelijk is het echter steeds minder aanvaard om te roken op plekken waar veel minderjarigen komen. Daarom wil 'Generatie Rookvrij' zoveel mogelijk omgevingen waar veel kinderen en jongeren komen rookvrij maken, opdat rookvrij de nieuwe norm. Dat maakt hen weerbaarder om later zelf niet te gaan roken. Het is in feite strategie die er mee voor zorgt dat kinderen en jongeren van de sigaret afblijven. Voor alle duidelijkheid, Vlaanderen is nog niet klaar voor een volledige rookvrije stad zoals bv. Groningen, maar een beslissing nemen tot het worden van “rookvrije” gemeente betekent niet dat de roker bestraft moet worden en dat hij niet meer mag roken. Dat is niet zeker de bedoeling van dit voorstel. Wij willen absoluut niet terechtkomen in een soort van gezondheidsfundamentalisme. Het Vlaams Belang gaat er immers van uit dat rokers weldenkende mensen zijn, die weten wat ze doen door te roken. Velen willen stoppen met roken, maar missen een goede leidraad om daarin te slagen. Het is dan ook belangrijk dat campagnes en maatregelen die erop gericht zijn het roken terug te dringen, uitgebouwd worden. Vandaar ook het voorstel tot rookvrije / rookarme sportsites. Het gaat voornamelijk over sensibilisering, denormalisering van rookgedrag en sociale controle waar in eerste instantie de locaties zoals eerder beschreven “rookvrij” verklaard kunnen worden met ondersteuning van bv. 'borden'. In een tweede fase kan bv. de schoolstraat “rookvrij” verklaard worden tijdens de afhaalmomenten aan de schoolpoort.
Het doel is ook niet om de clubs of de horeca aangelegenheden op te zadelen met een streng rookverbod van bovenaf opgelegd, maar dat de stad een werkgroep opricht die sportclubs ed. uitnodigt om te zien in hoeverre de haalbaarheid ligt om dit charter te ondertekenen. De stad kan op haar eigen terreinen alvast beginnen met het voorbeeld te geven door rookvrije zones of op z’n minst rookzones die niet in het zicht liggen.
Voorstel tot beslissing: Concreet vraag ik om een werkgroep op te richten of een initiatief te nemen vanuit de stad en op informatieronde te gaan bij de Hasseltse sportclubs, speelpleinen en intern om te kijken of er een draagvlak is om het engagement aan te gaan voor “Generatie rookvrij” en in samenspraak met alle betrokkenen te komen tot een gezonde sportomgeving die past bij de ambitie om Hasselt te profileren als topsportstad, zoals vermeld in het bestuursakkoord 2019-2024
Ter info
Er staan meerdere steden in de wachtrij en deze steden en gemeenten gaven reeds het voorbeeld en ondertekenden het charter in de bijlage.